Medyczna marihuana w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD)

Zespół stresu pourazowego (PTSD) jest jednym z najpoważniejszych zaburzeń psychicznych współczesności. Szacuje się, że w Polsce dotyka nawet 3–4% populacji.

6 października, 2025
17:02

Choroba rozwija się u osób, które przeżyły lub były świadkami traumatycznych wydarzeń – takich jak przemoc, wypadek, katastrofa czy udział w działaniach wojennych. U wielu pacjentów objawy utrzymują się latami, a standardowe leczenie nie zawsze przynosi oczekiwaną poprawę. W takich przypadkach coraz częściej sięga się po nowoczesne rozwiązania, w tym terapię medyczną marihuaną, która stanowi realną alternatywę dla klasycznej farmakoterapii.

Czym jest PTSD i dlaczego wymaga specjalistycznego leczenia

PTSD charakteryzuje się zespołem objawów, które znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie. Należą do nich: natrętne wspomnienia i flashbacki, koszmary senne, silne reakcje lękowe, unikanie bodźców przypominających o traumie, problemy z koncentracją, snem i nastrojem oraz nadmierna czujność i drażliwość. Według klasyfikacji DSM-5, do diagnozy PTSD konieczne jest wystąpienie ekspozycji na traumę, objawów wtargnięć, unikania, negatywnych zmian poznawczych oraz nadmiernej reaktywności. Zaburzenie to często współwystępuje z depresją, zaburzeniami lękowymi czy problemami z pamięcią i snem, dlatego wymaga kompleksowego podejścia terapeutycznego.

Czym jest PTSD i dlaczego wymaga specjalistycznego leczenia

Mechanizmy działania medycznej marihuany w PTSD

Medyczna marihuana działa poprzez układ endokannabinoidowy, który reguluje reakcję na stres, pamięć emocjonalną, sen oraz nastrój. W PTSD system ten bywa zaburzony, dlatego jego modulacja przez kannabinoidy (THC, CBD i inne związki aktywne) może przynieść ulgę pacjentom.

Główne mechanizmy terapeutyczne obejmują redukcję lęku i napięcia, wygaszanie traumatycznych wspomnień, poprawę snu, ochronę neuronów oraz stabilizację emocji poprzez wpływ na układ serotoninowy i GABA-ergiczny.

Rola CBD w leczeniu PTSD

Kannabidiol (CBD) to jeden z najlepiej przebadanych składników konopi. Wykazuje działanie przeciwlękowe, stabilizujące i neuroprotekcyjne, a przy tym nie powoduje efektu psychoaktywnego. Jego skuteczność w PTSD wiąże się z modulacją receptorów serotoninowych 5-HT1A, działaniem przeciwzapalnym, hamowaniem wychwytu zwrotnego anandamidu oraz regulacją receptorów wanilinoidowych TRPV1. W połączeniu z niewielką ilością THC, CBD może przynieść wyraźną poprawę jakości snu i obniżenie poziomu lęku.

Wyniki badań klinicznych

W ostatnich latach przeprowadzono liczne badania oceniające skuteczność medycznej marihuany w leczeniu PTSD. Badanie z Kanady (2019) wykazało 75% redukcję objawów po 6 miesiącach terapii CBD, natomiast badanie izraelskie (2020) potwierdziło znaczną poprawę jakości snu u 68% weteranów wojennych. Metaanaliza amerykańska (2021) potwierdziła skuteczność kannabinoidów w łagodzeniu lęku i poprawie funkcjonowania społecznego. W badaniach obserwacyjnych w Kolorado 62% pacjentów zgłosiło zmniejszenie intensywności flashbacków, a 71% – redukcję lęku.

Rodzaje preparatów stosowanych w terapii PTSD

W leczeniu PTSD stosuje się różne formy medycznej marihuany, dobierane indywidualnie przez lekarza: oleje CBD o wysokim stężeniu, preparaty zrównoważone CBD:THC, kapsułki, krople doustne i oleje podjęzykowe. Każda forma ma inny profil działania i szybkość wchłaniania.

Przebieg terapii medyczną marihuaną

Proces leczenia PTSD z użyciem kannabinoidów obejmuje kilka etapów: konsultację kwalifikacyjną, fazę inicjalną, stabilizacji i podtrzymującą. Podczas pierwszej wizyty psychiatra ocenia wskazania i przeciwwskazania do terapii. W fazie inicjalnej pacjent rozpoczyna od małych dawek CBD, które są stopniowo zwiększane. W kolejnych etapach ustalana jest optymalna dawka i forma preparatu, a pacjent pozostaje pod regularną opieką lekarza. Terapia konopiami często łączona jest z psychoterapią poznawczo-behawioralną, EMDR lub ACT, co zwiększa jej skuteczność.

Szczególne grupy pacjentów

Weterani i służby mundurowe często zmagają się z przewlekłym PTSD, problemami adaptacyjnymi i bezsennością. Terapia konopiami może poprawić jakość ich życia, redukując lęk i stabilizując emocje. Ofiary przemocy domowej oraz osoby po katastrofach naturalnych również mogą odnieść korzyści z takiego leczenia, ponieważ kannabinoidy pomagają w regulacji emocji, adaptacji i poprawie snu.

Podsumowanie

Medyczna marihuana stanowi nowoczesne i skuteczne wsparcie w terapii zespołu stresu pourazowego. Dzięki działaniu przeciwlękowemu, stabilizującemu i neuroprotekcyjnemu pomaga pacjentom odzyskać równowagę emocjonalną, poprawić sen i jakość życia. Terapia konopiami nie zastępuje psychoterapii, ale stanowi jej cenne uzupełnienie. Wraz z rozwojem wiedzy naukowej i rosnącą akceptacją środowiska medycznego, marihuana medyczna coraz częściej staje się ważnym elementem kompleksowego leczenia PTSD w Polsce.

Hill, M. N., & Patel, S. (2013). The endocannabinoid system and the regulation of stress. Neuropharmacology, 65, 361–372.
Neumeister, A. (2013). Cannabinoid system modulation in post-traumatic stress disorder: From bench to bedside. Frontiers in Psychiatry, 4, 123.
Jetly, R., Heber, A., Fraser, G., & Boisvert, D. (2015). The efficacy of nabilone, a synthetic cannabinoid, in the treatment of PTSD-associated nightmares: A preliminary randomized, double-blind, placebo-controlled cross-over design study. Psychoneuroendocrinology, 51, 585–588.
Cameron, C., Watson, D., & Robinson, J. (2014). Use of medical cannabis in post-traumatic stress disorder: A systematic review. Journal of Psychoactive Drugs, 46(5), 389–399.
Bonn-Miller, M. O., Sisley, S., Riggs, P., & Yazar-Klosinski, B. (2019). The short-term impact of smoked cannabis preparations on PTSD symptoms: A randomized cross-over clinical trial. PLoS ONE, 14(3), e0213363.
Blessing, E. M., Steenkamp, M. M., Manzanares, J., & Marmar, C. R. (2015). Cannabidiol as a potential treatment for anxiety disorders. Neurotherapeutics, 12(4), 825–836.