- 18 czerwca, 2022
- 00:59
Według danych Unii Europejskiej (UE) nowotwory są drugą, po chorobach układu krążenia, główną przyczyną umieralności w krajach UE. Każdego roku raka rozpoznaje się u 2,6 mln osób, a kolejne 1,2 mln osób umiera z powodu tej choroby. Odkrycie układu endokannabinoidowego stało się impulsem nie tylko do badań naukowych nad konopiami indyjskimi, ale także do ich stosowania w łagodzeniu objawów różnych chorób, w tym onkologicznych.
Stałe badania w tak ważnym obszarze interwencji, jakim jest rak, są bez wątpienia konieczne. Większość istniejących obecnie metod leczenia jest nieskuteczna i powoduje znaczące działania niepożądane, obniżając jakość życia pacjenta i zagrażając przestrzeganiu przez niego zasad leczenia.
W ostatnich latach gwałtownie wzrosło zapotrzebowanie pacjentów na rozwiązania, a co za tym idzie, na informacje o potencjale terapeutycznym kannabinoidów w dziedzinie onkologii.
Jeśli z jednej strony widać korzystny wpływ tego zapotrzebowania, a mianowicie legalizację marihuany do celów leczniczych w Portugalii, to z drugiej strony niezwykle ważna jest interwencja pracowników służby zdrowia w wyjaśnianie i edukację tych pacjentów. Wiele dostępnych informacji nie jest opartych na dowodach naukowych, co sprzyja tworzeniu fałszywych oczekiwań i pozyskiwaniu produktów wątpliwymi metodami, narażając zdrowie pacjentów.
Kontrola bólu
Ból jest objawem towarzyszącym chorobie onkologicznej i dotyczy około 70-90% pacjentów z nowotworami w zaawansowanych stadiach. Można go scharakteryzować jako ból neuropatyczny, gdy guz nowotworowy atakuje tkankę nerwową, powodując uszkodzenie lub pierwotną dysfunkcję ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego. Gdy guz wywiera nacisk na narząd lub promieniuje na sąsiednie tkanki, wywołuje ból trzewny o cechach zapalnych.
Nie ma dowodów naukowych potwierdzających skuteczność fitokannabinoidów stosowanych samodzielnie, jako samodzielna terapia, w leczeniu bólu, jednak po włączeniu ich do terapii w połączeniu z innymi lekami przeciwbólowymi skutecznie uśmierzają ból, zmniejszają ilość leków wspomagających (opioidów) i łagodzą działania niepożądane innych leków.
Kontrola nudności i wątroby
Leki przeciwnowotworowe stosowane w leczeniu chorób onkologicznych wywołują u pacjentów szereg działań niepożądanych, a mianowicie nudności i wymioty. Te wtórne objawy są nieprzyjemne dla pacjenta i wpływają nie tylko na przestrzeganie przez niego zasad leczenia, ale także na jego dietę.
Według badań klinicznych przeprowadzonych na ludziach, fitokannabinoidy (THC) skutecznie łagodzą nudności i wymioty związane z leczeniem nowotworów.
Stymulacja apetytu
Anoreksja i kacheksja to wieloczynnikowe zespoły chorobowe charakteryzujące się postępującym ubytkiem masy mięśni szkieletowych z towarzyszącym mu ubytkiem masy tkanki tłuszczowej lub bez niego. Nie można ich całkowicie odwrócić za pomocą konwencjonalnego leczenia żywieniowego i prowadzą do postępującej niesprawności funkcjonalnej.
Wiadomo, że układ endokannabinoidowy odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu funkcji biologicznych, w tym regulacji apetytu.
Wiele badań naukowych dowodzi potencjału terapeutycznego fitokannabinoidów, dokładnie THC, w stymulowaniu apetytu.
Z tego powodu, a także biorąc pod uwagę mniejszą toksyczność, fitokannabinoidy stanowią ważne narzędzie dla pacjentów z nowotworami, u których brak apetytu i niedożywienie są częstymi objawami.
Jakość życia
Gdy leczenie oparte na kannabinoidach jest odpowiednio wdrożone i monitorowane przez pracowników ochrony zdrowia, jego wpływ można początkowo zaobserwować poprzez łagodzenie pewnych objawów, takich jak ból, spastyczność itp.
Modulacja tych objawów ma bezpośredni wpływ na poprawę jakości snu, co w rezultacie prowadzi do poprawy nastroju, zmniejszenia poziomu lęku i ogólnej poprawy jakości życia.
Działanie przeciwnowotworowe
W modelach przedklinicznych udało się wykazać przeciwnowotworowe właściwości fitokannabinoidów (THC i CBD) w różnych typach nowotworów, m.in. glejakach i czerniaku.
Mechanizm działania przeciwnowotworowego opiera się na zdolności do blokowania kilku szlaków biorących udział w progresji komórek nowotworowych.
Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, kannabinoidy wykazują działanie przeciwnowotworowe poprzez hamowanie proliferacji komórek nowotworowych, zaburzanie angiogenezy i procesów przerzutowych oraz indukowanie ich śmierci na drodze autofagii i apoptozy.
Działanie przeciwnowotworowe kannabinoidów wykazane na podstawie obserwacji komórek i modeli zwierzęcych jest godne uwagi, jednak nie można zagwarantować osiągnięcia takich samych wyników u ludzi.
Wnioski
Potencjał terapeutyczny kannabinoidów w chorobach onkologicznych jest oczywisty i niezaprzeczalny, zwłaszcza jeśli chodzi o kontrolowanie różnych objawów niepożądanych wynikających z leczenia i z samej patologii, a liczba badań pozwalających na zdobycie i ugruntowanie wiedzy w tej dziedzinie jest coraz większa. Niedostatek badań pozwalających na zbadanie potencjału przeciwnowotworowego kannabinoidów u ludzi jest faktem, a obowiązkiem pracowników opieki zdrowotnej, którzy towarzyszą pacjentom, jest uświadomienie sobie, jakie są możliwe rezultaty zastosowania leczenia opartego na kannabinoidach.
